VIRGINIA SATIR AİLE VE ÇİFT TERAPİSİ EĞİTİMİ ORGANİZASYONU (1. Modül)

Satir Modeline genel bir bakış

• Satir’ in felsefesini anlama
• ‘Tam Bir İnsan’ olmaya başlama
• Dünyayı algılama yolları
• Terapide kendiliği kullanma

1. Başa çıkma tutumları ve savunmaları

• Tanı, değerlendirme ve değişimi planlama için başa çıkma tutumlarını kullanma
• Uyuma giden adımları anlama
• Hayatta kalma temelli baş etmeden denge ve büyümeye doğru dönüştürücü tepkiler

2. Kaos: Değişim sürecinde beklendik bir bileşen olarak kaosla ilgilenme

3. Öğrenme Üçlüsü: Devam eden öğrenme sürecinde temel olarak aile birimini anahtar olarak kullanma

4. Kişiyi /Aileyi Haritalandırma

• Aile Haritalandırması: İnançların, kuralların ve değerlerin kalıpları ile yaşamın olaylarının kronolojisini keşfetmek için iki kuşak aile haritasını kullanmak
• Ebeveynleri ve büyük ebeveynleri/diğerlerini insan olarak görmeyi öğrenme

5. Aile Kuralları: Bir kılavuz içerisinde aile ‘kurallarını’ belirlemek ve dönüştürmek

6. Etkileşimlerin içerikleri

• Bütün etkileşimlerin yedi temel içeriğini belirleme
• İletişimi ve uyumu arttırmak için müdahaleleri planlama

7. ‘Kişisel Buzdağı’ metaforu

• Başa çıkma tutumları
• Duygular
• Duygular hakkındaki duygular 
• Algılar
• Beklentiler
• Özlemi ortaya çıkarma
• Yeni olasılıkları beraberinde getirmek için kendilik ile ilgili inançları dönüştürmek.

8. Şekil verme katılımcı grup içerisinden gelen örnekler kullanılarak gösterilecektir.

• Aileyi yeniden yapılandırma son gün yapılabilir.

VIRGINIA SATIR ÇİFT VE AİLE TERAPİSİNDE TEMEL AMAÇLAR

Bu yaklaşımda kişi ne sebeple gelirse gelsin, dört tane ana amaç üzerine odaklanılır. Bu ana amaçların danışanla paylaşılması odaklanılmaz. Bu dört önemli amaca ulaşmaları açısından danışana yardımcı olunmaya çalışılır. Danışanların yüksek öz değere sahip olduklarını hissettikleri, birçok seçim şanslarının olduklarını görebildikleri, hem içsel deneyimlerinden hem de dışsal davranışlarından sorumlu olduklarını hissettikleri, daha uyumlu olduklarını deneyimledikleri bu anlamlı gelinen nokta, büyümenin ve gelişmenin göstergesidir. Bu hedefler terapistin danışanın dönüşüm sürecini değerlendirirken takip açısından önemlidir.

Yüksek öz değere sahip olmalarına eşlik etmek

Öz değer, kişinin kendi değeriyle ilgili duygu, düşünce ve Kanaat’ıdır. Danışana kendine karşı daha pozitif bir perspektiften bakması deneyimi yaşatılmaya çalışılır. Kendine karşı daha anlayışlı, sevecen, kendini kabul eden, olumlu baktığı bir iletisi mi iç dünyasında sağladığı bir öz değer oluşturulmaya çalışılır (Satir ve Baldwin, 1983, s. 185; Satir ve ark., 1991, s. 4).

Kendi seçimlerini yapabilme kapasitelerini güçlendirme

Virginia Satir’e göre danışanların birden fazla seçim yapabilme bakış açısına sahip olduklarında daha mantıklı ve sorumlu kararlar alabilmektedirler. Satir göre bir seçenek hiç seçenektir. İki seçeneğin olması ikircikli bir durumda kararsızlığa sebep olur. Üç veya daha fazla seçenek ise makul mantıklı bir seçeneğin oluşturulmasına olanak sağlar. Birçok seçeneğe sahip olduklarını fark ettiklerinde karar vermenin sorumluğunu daha çok hissettikleri seçimler yapabilirler (Satir ve Baldwin, 1983, s. 186-187; Satir ve ark., 1991, s. 4).

Hem içsel deneyimlerinden hem de dışsal davranışlarından sorumlu olduklarını hissetmelerini sağlamak

Virginia Satir insanları hem içsel deneyimleri hem de dış dünyada ortaya koydukları davranışlarını fark etmeleri ve davranışlarının sorumluluğunu almaları için cesaretlendirir. İnsan duygularında düşüncelerinden beklentilerinden kendisine ait olan her şeyden sorumludur. İnsan olgunlaşma ve gelişimi için dış dünyasının değişmesini beklemeden iç dünyası için sorumluluk almalıdır (Satir ve Baldwin, 1983, s. 231-232).

Daha uyumlu olmayı denetimlemek

İnsanin uyum içerinde olması demek duygularının düşüncelerin beklentilerinin özlem ve isteklerinin farkında olduğu, her şeye hayat veren manevi güçle barışık hissettiği bir uyum düzleminde iç huzurunu yakaladığı, sevgi dolu, kendini ve diğer insanları önemseyen iletişim içerisinde, bulunduğu ortamın, bağlamın farkında; sorumluluk içerisinde dürüst açık paylaşımcı, diğer insanları dinleyen, saygılı, kendine değer veren, takdir edebilen, insanları eşit görebilen deneyimi yasayabilmesidir (Satir, Satir ve ark., 1991, s.65-66), aktaran: Mehmet Tekneci & Patricia Bragg s. 36 ,46)

Virginia Satir terapiste bulunması gereken uyumu ‘‘Öğrendim ki bir danışan ya da aile ile beraberken tüm kendiliğimle orada bulunduğumda, terapötik olarak çok daha kolay davranabiliyorum. Aynı anda hem danışanın inmem gereken derin duygularına daha kolaylıkla iniyor hem de kırılganlığını, gücünü ve yaşamın kutsallığını takdir ediyorum. Kendimle, yani duygularımla, düşüncelerimle, görüp duyduklarımla bağlantılı olduğumda, daha fazla entegre olmuş kendiliğime doğru ilerliyorum. Daha fazla uyumlu, daha fazla bütün oluyor ve diğer kişiyle de daha güçlü bağ kurabiliyorum. Verdiğim workshoplarda bu konuda konuştuğumda insanlar bana kendilerinin de hissettikleri pek çok şeyi dile getirdiğim ve ifade edilebilir kıldığım için teşekkür ediyor. Kısacası, bu eğitimlerde terapistin kendiliğini ve hastasının kendiliğini, insan oluşunu birinci önem sırasına koymanın değerini anlatmaya çalışıyorum. Terapi sürecinde alınması gereken riskleri mümkün kılan de bu pozitif kişiler arası bağdır. Pek çok yetişkin kendi anne babalarıyla ve onları yetiştiren diğer kişilerle “bağlantıda olduklarını hissetmediklerini ifade etmiştir. Bu sebeple de insanlıkları karakterleriyle değil, daha ziyade beklentiler ve rolleriyle tanımlanmışlardır. Eğer terapötik süreçte kendilikleriyle bağ kurulmayacaksa bu kişilerin kendileri hakkında farklı hissedebilmeleri ne kadar mümkün olur?..’’ sözleriyle ifade etmektedir (Baldwin, 2013, Derine Dalmak, Mehmet Tekneci & Patricia Bragg sayfa 51, 52)

PATRICIA BRAGG (B.A., B.Ed.)

VIRGINIA SATIR TERAPİSTİ VE EĞİTİMCİSİ

Virginia Satir Global Network Yönetim Kurulu Üyesi olan Patricia Bragg 40 yılı aşkın süredir özel ve kamu kurumlarında bireysel, çift ve aile danışmanlığı yapmaktadır. Virginia Satir Danışmanlık Modelini uygulama ve eğitmenlik sertifikası bulunmaktadır. Satir Odaklı atölye çalışmalarını, uluslararası konferanslarda Kanada, Vancouver’da (2017) ve Avrupa Aile Terapisi Vakfı-Eğitim Enstitüsü Komisyonunda, Malta (2017) sunmuştur. Kanada, British Kolombiya Adalet Enstitüsü’nden Arabuluculuk ve Müzakere üzerine sertifika sahibi olan Bragg’in 22 yılı aşkın arabuluculuk deneyimi vardır. Halka yönelik eğitimlerin belirlenmesi, hazırlanması, sunumu ve desteği, okul müfredatının geliştirilmesi, program ve servislerin değerlendirilmesi ve raporlanması konusunda tecrübelidir. Yakın dönemde NLP, Öyküsel (Masal) Terapi, Diyalektik Davranış Terapisi, İlişkisel Yaşam Terapisi, Kaygı ve Depresyonla Mücadelede, Güç ve Ataerkillik, Sue Johnson’un Çift Terapisi, Yakınlığın Gücü gibi çevrimiçi atölyelere katılmıştır. 

1975 yılından beri Profesyonel Eğitmenlik Sertifikası bulunmaktadır ve kariyeri boyunca eğitmenliği sürekli icra etmiştir. Son dönemlerde eğitim çalışmalarım, çatışma çözümü/arabuluculuk eğitimi ve Virgina Satir’in öğretilerine dayanan kişisel gelişim çalışmaları, kişisel uyum, kişisel sorumluluk ve büyüme üzerine yoğunlaşmıştır. Profesyonel Virginia Satir Danışmanlığı Eğitimlerini terapist ve psikolojik danışmanlara Kanada çapında ve uluslararası düzeyde (Bahreyn, Dubai, Türkiye, Malta) düzenli olarak vermektedir. Mayıs 1990’dan bu yana kendi danışmanlık, aile arabuluculuk ve eğitim şirketini yönetmiştir. Aile ve bireylere tüm Yukon genelinde, Manitoba ve uluslararası düzeyde hizmet sunmaktadır. Çalışma hayatının ilk 3-4 yılında bireysel ve aile danışmanlığı ile Personel Destek Programı danışmanlığı (Barbara Nimco and Associates) ve eğitimi üzerine odaklanmıştır. 1994 yılından bu yana ayrılma ve boşanma sonrasındaki süreçte ailelere destek çalışmaları yapmaktadır. Çatışma Yönetimi, Stres Yönetimi, Atılganlık Becerileri, Öfke ile baş etme vb. ve kişisel ve örgütsel büyümenin kolaylaştırılması eğitimleri vermektedir. Şu anda Türkiye, Dubai ve Bahreyn’deki psikologlar, psikolojik danışmanlar ve psikiyatristlere yönelik Virginia Satir Modeli lisansüstü sertifika programını yönetmekte ve eğitmenliğini yapmaktadır.

VIRGINIA SATIR

Virginia Satir (26 Haziran 1916 – 10 Eylül 1988) uluslararasında aile terapisinin ‘Ana’sı olarak tanınır. Çalışmaları orijinal ve yenilikçi olmakla beraber psikoterapi ve sosyal hizmet uygulamaları üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. En bilinen kitapları Konjoint (Birleşik) Aile Terapisi (Conjoint Family Therapy), 1964; İnsan Yaratmak (Peoplemaking), 1972; Yeni İnsan Yaratmak (The New Peoplemaking), 1988’dir. Ünü yayılmaya başladığında kendi yöntemini anlatmak adına Sertifikalı Sosyal Hizmet Uzmanları Akademisinin Diplomatı ve Evlilik ve Aile Terapisi’nin Üstün Hizmet Ödülünü Amerikan Derneği adına alan kişi olarak dünyayı gezdi.

Virginia Satir, klinik çalışmalarından gelişen ‘Virginia Satir Değişim Süreci Modeli’ adındaki psikolojik modeli yaratmasıyla da tanınır. Değişimin yönetilmesi ve 1990 ve 2000’lerin örgütsel guruları, bu modeli değişimin örgütleri nasıl etkilediğini anılmamak için benimsediler.

Satir mezun olduktan sonra özel olarak çalışmaya başladı. İlk aile danışanını 1951 yılında aldı ve 1955 yılıyla birlikte Illinois Psikiyatri Enstitüsü’nde çalışarak diğer terapistleri bireysel hastalar yerine ailelere odaklanmaları için cesaretlendirdi. On yıllık bir sürenin sonunda Satir, Zihin/Akıl Araştırmaları Enstitüsü’nü (Palo Alto, California) (Mental Research Institute –MRI) kurduğu California’ya taşındı. Zihin/Akıl Araştırmaları Enstitüsü (Palo Alto, California) (Mental Research Institute –MRI), 1962 yılında NIMH’den burs aldı ve şimdiye kadar önerilen ilk resmi aile terapisi eğitim programına başlaması için izin verildi.

YENİLİKÇİ

O zamanlarda Satir’in en ilginç düşüncelerinden biri ‘konuyu sunmak’ ya da yüzeydeki sorunların kendisi nadiren gerçek bir sorundur; bundan daha ziyade insanların sorunu yaratan bir konuyla nasıl başa çıktıklarıdır. Ayrıca Satir, düşük öz saygının ilişkilerde neden olabileceği belli sorunlarla ilgili iç görü kazanmayı sunuyordu.

Ağ iletişimi düşüncesi hakkındaki uzun soluklu ilgisiyle Satir, akıl sağlığı uzmanlarını bulmada bireylere yardım etmek ya da kendi kendilerine aynı konulardan sıkıntı yaşayan diğer insanlarla birlikte destek grupları kurmak için iki grup kurmuştur. 1970’de sonrasında ‘Uluslararası İnsan Kaynakları Öğrenme Ağı’ olarak bilinen ‘Güzel İnsanlar’’ı düzenledi. 1977 yılında ‘Avanta Ağı’nı kurdu.

TANINMA

Satir ‘Uluslararası Aile Terapisi Derneği Yönetim Kurulu’na atandı ve ‘Öz Saygı için Ulusal Konsey Danışma Kurulu’ üyesi oldu. Satir, 1978’de Sosyal Bilimler alanında Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden doktorayı ve 1986 yılında Psikolojik Araştırmalar Meslek Okulu’ndan doktorayı da içeren çeşitli fahri doktoralar aldı.

Onurlar ve Alınan Ödüller

• 1976 Chicago Üniversitesi tarafından verilen "İnsanlığa Üstün ve Tutarlı Hizmet" Altın Madalya’sını aldı.
• 1978 Wisconsin-Madison Üniversitesi Sosyal Bilimler tarafından fahri doktora verildi.
• 1982'de Batı Alman Hükümeti tarafından Dünyada en etkili on iki liderlerden biri olarak seçildi.
• 1985 Time Dergisi Arizona, Phoenix’teki Psikoterapinin Evrimi Konferansına önemli katkısından sonra bir meslektaşının sözlerinden alıntı yaptı; "Satir ülkedeki herhangi bir oditoryum doldurabilir".
• 1985 Amerika Birleşik Devletleri Kongresi için sağlık sorunları ile ilgili olarak tavsiyede bulunan iki üyeden biri olarak prestijli Uygulama Ulusal Akademi tarafından seçildi.
• 1986 Nobel Barış Ödülünü alanlar tarafından Elders Uluslar arası Konseyi’nin gelişen bir toplumun üyesi olarak seçildi.
• 1987 Çekoslovak Tıp Derneği Onursal Üyesi olarak adlandırıldı.
• Üstün/Seçkin California Sosyal Hizmet Binası’nda (California Social Work Hall of Distinction) onurlandırıldı.
• Psikiyatristler, Psikologlar, Sosyal Hizmet Uzmanları, Evlilik ve Aile Terapistleri arasında yapılan iki ulusal ankette Satir, en etkili terapist seçildi.

Onun bütün çalışmaları "Tamamen İnsan Olmak" şemsiyesi altında yapıldı. Bakım veren baba, anne ve çocuk birincil üçlüsünün olasılığından Sair ‘İnsanı Doğrulama’ sürecini düşündü. Sürekli olarak dünya barışına doğru umut tohumları ekmiştir. Söylediği gibi (Align, 1988, p. 20): "Aile bir küçük evrendir. Aileyi nasıl iyileştireceğimi bilerek dünyayı iyileştireceğimi biliyorum." Bu bakış açısı ile Orta Doğu, Doğu ve Batı Avrupa, Orta ve Latin Amerika ve Rusya'da Satir Modeli’nde uzman mesleki eğitim grupları kurdu. Uluslararası Bağlantıları için Enstitüler, Avanta Ağ ve Uluslararası İnsan Öğrenme Kaynakları Ağı ile insanlara, bir diğeriyle nasıl bağlantı kurulacağını ve sonrasında bu bağlantıların nasıl genişletileceğini öğretmesi açısından doğru örneklerdir. Satir’in dünyaya etkisi kendi evrensel sözleriyle özetlenebilir: İçinde Barış, Arasında Barış ve Barış içinde Barış.

1970'lerin ortalarında Satir’in yaptığı çalışmalar NLP’nin üç temel modelinden birini kullanan Nöro-linguistik programlama (NLP)’nın kurucuları, Richard Bandler ve John Grinder tarafından incelenmiştir. Ayrıca Bandler ve Grinder ‘İnsan Olmak için Daha Fazla Eğitim Hakkında Kitap’ şeklindeki sıkıcı bir başlık olan Satir’in yazmış olduğu Bilim ve Davranış Kitapları için ‘Aileyle Birlikte Değişim’de (Changing with Families) Satir ile iş birliği yapmışlardır. Avanta, Satir’in çalışmalarını sürdüren ve onun aile terapisi yaklaşımını destekleyen uluslararası bir organizasyondur.

Bandler ve Grinder’ın öğrencilerinden biri olan Steve Andreas, Satir’ in temel çalışmalarını özetlediği ve sonrasında bu çalışmalarını zengin açıklamalarla kelimesi kelimesine deşifre ettiği ‘Bağışlayıcı Ebeveynler’ başlıklı video kaset seansında nasıl uyguladığını gösterdiği ‘Virginia Satir: Sihirli Kalıpları’nı (1991) (Virginia Satir: the patterns of her magic, 1991) yazdı. Bu oturumda, Satir annesinden nefret bir kadın ile çalışır ve sonuç olarak kadının başkalarıyla bağlantı kurmakta zorlukları vardır. "Aileyi yeniden yapılandırma" yı da içeren çeşitli rol yapma (role plays) tekniklerini, Sistemik Takım Yıldızı (Systemic Constellations) yöntemini kullanarak 3,5 yıllık ayrıntılı izleme görüşmeleriyle bu kadın annesini "en iyi arkadaş"ı olarak görmeye başladı.

Kanada Yukon Satir Enstitüsü Başkanı Patricia Bragg (President of the Satir Professional Development Institute; Yukon, Canada) tarafından verilen ve Kanada Danışmanlık ve Psikoterapi Derneği (The Canadian Counselling and Psychotherapy Association) tarafından onaylı bu eğitimin sonunda Patricia Bragg imzalı sertifika verilecektir.

Her modül bağımsız bir programdan oluşur. Sadece bu atölye çalışmasına katılmakla kalmayıp beş modülü bitirip VIRGINIA SATIR terapisti olmak isteyenler diğer modülleri sonradan alabilmektedirler.

ÖNEMLİ NOT: Eğitim grubu 30 kişiyle sınırlı olacaktır. Katılmak isteyenlerin bunu dikkate almaları rica olunur.